Sindrom iritabilnog creva, šta ga uzrokuje i koji su simptomi
Sindrom iritabilnog creva pogađa oko 15-20% odrasle populacije planete. Međutim, mnogi pacijenti sa simptomima ove patologije ne traže medicinsku pomoć, što bi moglo da dovede do komplikacija.
Da li ste zabrinuti zbog čestog zatvora ili dijareje? Da li imate nadimanje, opštu slabost, umor ili nesanicu? Da li znate da razlog može da bude sindrom iritabilnog creva? Ovo je jedna od najčešćih bolesti u gastroenterologiji. Iako sam sindrom iritabilnog creva ne predstavlja neposrednu pretnju po život, značajno smanjuje kvalitet života i može izazvati ozbiljne neprijatne komplikacije.
Utvrđeno je da žene pate od sindroma iritabilnog creva dva puta češće od jačeg pola. Bolest pogađa uglavnom odrasle osobe. Kod otprilike polovine pacijenata javlja se pre 35. godine.
Sadržaj članka
Šta je sindrom iritabilnog creva?
Sindrom iritabilnog creva može se javiti kao nezavisna bolest ili istovremena manifestacija drugih patologija gastrointestinalnog trakta. Glavna karakteristika je disfunkcija iritabilnog creva, praćena diseptičnim simptomima, gastrointestinalnim poremećajima, poremećajima u ishrani i drugim neprijatnim manifestacijama.
Na osnovu ukupnosti simptoma, razlikuju se tri tipa sindroma iritabilnog creva:
Praćen dijarejom: Izražava se u čestom nagonu za nuždu, posebno nakon jela, bolovima, čestim tečnim stolicama.
Praćen konstipacijom: Manifestuje se dugotrajnim odsustvom stolice (nedelju dana ili više), bolom, au nekim slučajevima i primesama sluzi i krvi u stolici.
Praćeno nadimanjem:Manifestuje se kao nadimanje, osećaj distenzije u stomaku. Neželjeni simptomi uključuju kratak dah i ubrzan rad srca. Oni nastaju usled širenja kupole dijafragme i, shodno tome, unutrašnjeg pritiska.
Sindrom iritabilnog creva ne može postojati izolovano. Dovodi do razvoja duodenalnog refluksa (ulazak žuči u stomak) i gastroezofagealne refluksne bolesti (tečnosti koje ulaze u jednjak). Ovo uzrokuje upalu sluzokože gastrointestinalnog trakta, što rezultira razvojem gastritisa, holecistitisa, enterokolitisa, pankreatitisa, pa čak i čireva. Samo pravovremena dijagnoza i pravilno propisana terapija mogu sprečiti ove komplikacije.
Sindrom iritabilnog creva: Najčešći uzroci
Jedan od uzroka sindroma iritabilnog creva je infektivni gastroenteritis. Oko 30% pacijenata koji su imali simptome ove bolesti pretrpelo je infekciju. Tačne uzročno-posledične veze između određenih faktora i znakova bolesti iritabilnog creva nisu utvrđene.
Stručnjaci smatraju da razvoj patoloških procesa olakšavaju smanjen kvalitet sna, loša ishrana, hronični stres i drugi nepovoljni faktori, koji uglavnom zavise od samog pacijenta. Zbog toga, u većini slučajeva, lečenje podrazumeva razvoj dijetetskog menija i korekciju načina života.
Dakle, neki od uzroka sindroma iritabilnog creva uključuju:
- Stres, neurvoza i depresivna stanja
- Hranu sa visokim sadržajem masti
- Zloupotreba pića sa kofeinom
- Nedostatak fizičke aktivnosti, što dovodi do slabljenja abdominalnih mišića
- Nedostatak laktobacila u telu
Takođe, na ovo stanje utiče i promene u pokretljivosti creva. Ako se pokretljivost ubrza, to dovodi do razvoja dijareje. Ako se usporava, može doći do zatvora. Promene u motoričkim sposobnostima praćene su bolom usled nagle kontrakcije mišića.
Hormonska neravnoteža takođe može da dovede do sindroma iritabilnog creva. Identifikovana je veza između egzacerbacije sindroma iritabilnog creva i faza ženskog ciklusa.
Faktori rizika
Ovo su neki od faktora rizika za sindrom iritabilnog creva:
- Starosna kategorija preko 50 godina
- Genetska predispozicija (porodična istorija)
- Uzimanje kursa antibiotika
- Anemija, leukocitoza
- Razvoj tumorskih procesa
Glavne pritužbe kod sindroma iritabilnog creva su bol, nelagodnost i grčevi u predelu pupka. Štaviše, oni možda nisu trajni, već se periodično pojavljuju i nestaju. U osnovi, bol nestaje kada se creva oslobode gasova i izmeta.
Drugi simptomi koji su „zvona za uzbunu“ koja ukazuju na mogući sindrom iritabilnog creva:
- Poremećaj normalne frekvencije stolice, promena konzistencije
- Lažni nagoni
- Prisustvo sluzi u stolici
- Osećaj nepotpunog pražnjenja creva
- Mučnina, ponekad povraćanje
- Često podrigivanje
- Glavobolja
- Osećaj umora koji ranije nije bio karakterističan
- Gubitak apetita
Osobe sa sindromom iritabilnog creva mogu imati povećan rizik od drugih zdravstvenih problema poput sindroma prekomernog rasta bakterija u tankom crevu ili sindroma nadraženih creva.
Ukoliko imate nekih od ovih simptoma veoma je važno da se javite lekaru, kako bi se utvrdila dijagnostika i potupak lečenja.